Kefir; Kuzey Kafkasya kökenli, yüzlerce yıllık geçmişe sahip Kafkasyalıların uzun yaşamlarının sırrı olan tadı sodalı ayrana kıvamı bozaya benzeyen probiyotik bir süt ürünüdür. Mayalanma sırasında oluşan karbonmonoksit sayesinde köpürme özelliği vardır. Diğer fermente süt ürünlerine göre farklı ve ferahlatıcıdır.
Kefir Nasıl Mayalanır ve Faydaları Nelerdir?
Rusya´da yapılan bir araştırmada yoğurtta 2 adet olan probiyotik bakterinin kefirde 25-30 adet olduğunun tespit edilmesi üzerine tanınmış ve giderek popüler olmuş İskandinav ülkelerinde, Avrupa´da, ardından Amerika ve Japonya´da üretilmiştir.
Kefir Taneleri
Kafkaslar hayvan postlarından yapılan tulumların içerisine koydukları keçi sütünü fermente ediyorlar sonrasında fermente olmuş sütün bir kısmını alarak yeniden taze süt ekliyorlar, böylece sürekli ve doğal mayalanma sağlıyorlardı. Birkaç hafta sonra tulumun iç yüzeyinde biriken protein pıhtılarını içeren yapılar oluşuyordu. Bu tanecikli, süngerimsi yapılar alınıp bölünerek kurutuluyordu. Fermantasyon sonrasında tekrar kullanılabilen beyaz-sarı renkteki suda erimeyen tanecikler kefiri diğer süt ürünlerinden ayırmaktadır.
Evde Kefir Nasıl Yapılır?
Evde kefir yapmak çok kolaydır. Üstelik evde kaliteli bir maya le yapılan kefirlerin bakteri çeşitliliği hazırlara göre daha fazladır. Süte yoğurt mayası konulursa yoğurt, kefir tanesi konulursa kefir olur. Kefir tanelerinin, yani mayanın kalitesi çok önemlidir. Mümkünse Ziraat Fakülteleri´nde üretilen içindeki bakterilerin analiz edilip onaylanmış mayalar tercih edilmelidir.
Kefir Yapmak İçin Gereken Malzemeler
Yapılışı
Önce çiğ süt kaynatılır ve soğumaya bırakılır ve üzerinde oluşan kaymak alınır.
Soğuyan süt 20-25 dereceye geldiğinde kefir mayası ilave edilir.
Kavanozun ağzı hava alacak ama toz girmeyecek bir şekilde peçete veya temiz gevşek dokulu bir bezle kapatılır.
20-25 derece bir yerde bırakılır, hava soğuk ise kavanozun etrafı bezle sarılır.
18-24 saat sütün pıhtılaşması beklenir.
Süt pıhtılaştığında kefir olmuş demektir.
Olgunlaşması için buzdolabında bir gece bekletilir.
Sonra kefir plastik bir süzgeçle süzülür.
Süzülen kefir içilmeye hazırdır, 2 gün kadar buzdolabında bekletilebilir.
Kefirin bileşiminde %1 kadar süt asidi ve % 0,5-2,0 düzeyinde etil alkol bulunmaktadır, bekledikçe içindeki alkol oranı artar.
Kefir Taneleri Nasıl Saklanır?
Süzgeçte kalan kefir taneleri hemen kefir yapılmayacaksa klorsuz su ile yıkanır. Saklanacak taneler su dolu temiz bir kavanoza konur ve buzdolabında 2-3 gün bekleyebilir. Taneleri 2-3 günde bir klorsuz su ile yıkayıp, su veya süt içinde saklamak gerekir. Bu işlem uygulanmazsa maya bozulmaya başlar. Saklama koşullarına dikkat edilirse kefir taneleri uzun yıllar dayanır. Diğer önemli nokta kefir tanelerinin metal ile temas etmemesidir.
Kefir düzenli olarak günde yarım litre tüketilirse sağlık üzerine olumlu etkileri vardır.
Yoğurt tüketiminin bu kadar yaygın olduğu ülkemizde kefir yoğurttan daha yoğun bir probiyotik kaynağı olmasına rağmen pek tüketilmemektedir.Eğer kefirin tadını sevmiyorsanız içerisine sevdiğiniz bir meyveyi blenderden geçirip ekleyerek içebilir veya birkaç kaşık yulaf ve kuru meyve ekleyerek güzel bir kahvaltı öğünü elde edebilirsiniz. Biraz sulandırıp içine nane veya dereotu koyup ayran gibi yahut içine salatalık ve dereotu ekleyerek cacık gibi tüketebilirsiniz. Kefirdeki laktoz oranı süte oranla daha az olduğundan dolayı laktoza duyarlı kişiler bile kefiri rahatlıkla içebilirler. Herkese ve her yaş grubuna uygundur. Beslenme değeri çok yüksektir. Başta B12 olmak üzere B grubu vitaminleri, kalsiyum, foslat ve K2 vitamini içerir. Ayrıca iyi bir biatin (H vitamini) kaynağıdır. Yararlı mikroorganizmalar, mineraller, protein ve vitamin açısından zengindir.
Kefirin faydaları nelerdir?