Fasulye; Besleyici besinler arasında en önde gelenlerden biri olan fasulye, bol şekilde yetiştiğinden, birçok ailenin sofrasında, kuru veya taze, yazın, kışın bulunur. Oldukça lezzetli bulunur. Türkiye´nin hemen hemen her yerinde yetiştirilebilir. Bununla birlikte, Antalya, Mersin, Dörtyol gibi kışların daha ılık geçtiği yerlerde turfanda fasulye yetişir. Türkiye´nin tüm bölgelerine gönderildiği gibi, yurtdışına da satılır.
Fasulyenin birçok çeşidi vardır, başlıcaları şunlardır:
Çalı Fasulyesi:
Enine büyümüş, yeşil renkli ve yassı bir fasulye çeşididir. Bahar geldiğinde ilk olarak bu fasulye yetişir. Yan tarafları kesilip kılçığı çıkartılır daha sonra da ortasından ikiye bölünür ve pişirilir. Sırıkta yetişir.
Şeker Fasulyesi:
Tatlı bir tada sahiptir. Hem tazesi hem kurusu yenir.
•Gübrelenmiş, güçlü topraklarda yetişir.
Ayşekadın:
Uzun bir türdür. İçinde sekiz dokuz civarında fasulye vardır. Lezzet açısından çok iyi bir fasulyedir. Konserve için en çok kullanılan fasulyedir.
Barbunya Fasulyesi:
Dolgun taneleri vardır. Rengi alacadır. Kurusu tazesinden çok tüketiliri. Pilakisi de yapılır.
Ferasetli:
En çok Bursa yöresinde, sırıkta yetişir. Sarıya çalan yeşildir. Bol bol sulanırsa iyi mahsül verir.
Fasulye güçlü bir besindir. Kuru fasulye içinde %25 protein (azotlu madde) bulunur ki bu bakımdan ete bile yaklaşabilir. Taze fasulye içinde %3-6 kadar protein bulunur. Taze fasulyede %6-7 civarında karbonhidrat vardır, kuru fasulyede ise bu oran %50 civarındadır. Fasulyede yağ oldukça azdır; fakat, dermason fasulyesi yağ anlamında da oldukça zengindir, bitkisel yağ yapma amacıyla kullanılır. Taze fasulye, A, B1, B2, C vitamini açısından oldukça zengindir. Kuru fasulyeye bu açıdan baktığımızda, B vitaminleri dışındaki vitaminlerin önemsiz kaldığını görürüz. Fasulye bu vitaminlerin yanında potasyum, kükürt, fosfor açısından da oldukça iyidir.
Fasulye Nasıl Yetiştirilir?
Fasulye ne çok kuru ne çok sulak yeri sever. Toprak, geçirgen bir toprak olmalı. Gübreli ve kumlu olmalıdır. Fasulye azota çok fazla ihtiyaç duyduğundan, bahar geldiğinde süperfosfatlı, potaslı suni gübre takviyesi yapılmalıdır.
Fasulyenin yetiştirileceği toprak sonbahar geldiğinde bellenmeli ve gübrelenmelidir. Tohum, ılıman iklimlerde Şubat civarında, daha soğuk yerlerde ise Mart Nisan aylarında ekilir. Çimlenme gerçekleştikten sonra çapa yapılır. Boyu uzadığında bir kez daha çapa yapılıp boğazının toprakla dolması sağlanır. İlk günlerde çok fazla suya ihtiyaç duymasa da, boyu uzayınca, havalar kuraklaştıysa su verilmeli, toprak nemini kaybetmeden çapa yapılmalıdır. Çiçek açtığında ise su ihtiyacı daha çok artar.
Fasulyenin uğradığı hastalıkların başlıcaları şunlardır:
Yanık Leke Hastalığı:
Fasulyenin yaprakları, meyveleri üzerinde çeşitli lekeler oluşur. Bir mantar hastalığı olarak bilinir. Çok çabuk bulaşır.
Pas Hastalığı:
Bu hastalığın diğer adlarından biri de kınacıkdır. Yapraklarda önce sarı lekeler görülür. Daha sonra bu lekeler kırmızıya çalan, esmer bir renk kazanır. Bu hastalık başka köklere oldukça çabuk şekilde geçer.
Fasulye böceği, danaburnu da fasulyeye ciddi zarar veren böceklerdendir. Bu böceklere karşı erken önlem alıp bitkiyi kurtarmak gerekir.