Evler Artık Sebze Bahçesi

Kendi evinizde, kendi yetiştirdiğiniz sebzeleri topladığınızı ve yediğinizi hayal ediyor olabilirsiniz. Ama bunu nasıl yapacağınızı bilmiyorsanız acemi bahçıvanlar için evde sebze yetiştirme üzerine hazırladığımız bir kaç ipucu işinize yarayabilir.

Akdeniz iklimi gibi harika bir iklimde yaşıyoruz. Hani şu hepimizin bildiği kışları ılık ve yağışlı, yazları sıcak ve kurak olan iklim. Ülkemizin doğu kısımlarında bile kışın çok uzun sürmediği bir iklim kuşağında yaşıyorken bahçemiz olsa da olmasa da evde bitkiler yetiştirmek bir çoğumuz için zevk veren bir aktivite. Kimileri de bu işi biraz daha farklı bir boyuta taşıyarak sebze yetiştirmek isteyebiliyor. Aslında çok da mantıksız değil. Yani hem hobi olarak bu aktiviteyi yapalım hem de nimetlerinden faydalanalım diyen bir tek siz değilsiniz. İşte bu yüzden sizin gibi düşünen bir çok kişinin cevabını aradığı bir soruya cevap vermeye çalışacağız bu yazımızda.

Evde hangi sebzeleri yetiştirebiliriz? Bu sebzelerin bakımlarını nasıl yapabiliriz? Ne kadar verim alabiliriz?

Madem ki biz bu sebzeleri yemek istiyoruz öncelikli kararınız hangi sebzeleri tercih edeceğiniz ile ilgili olmalı. Örneğin marul seven biriyseniz bahçenizin büyük bir kısmını marula ayırabilirsiniz.

Bahçe ile ilgilenecekseniz en başta toprak bakımı ile başlamalısınız. Son yıllarda oldukça popüler olan ve aslında çok da yerinde bir uygulama denilebilecek “kompost” uygulaması ilk adımınız olmalı. Günümüzde artık bir çok ev kadını bunu başarıyla uygulamakta.

Evler Artık Sebze Bahçesi

Aklınıza gelebilecek hemen hemen tüm organik maddelerin artıkları bir araya gelerek kompost malzemesini oluşturur. Kompost organik maddelerden meydana geldiği için içindeki bakteriler toprağa can suyu olur. Toprakta yetiştireceğiniz her türlü bitki için de doğal gübre görevi görür.

Kompost, büyükçe bir kap içinde hazırlanabileceği gibi bahçede oluşturacağınız bir çukurda da yapılabilir. Bu kap veya çukurun içine evde kalan yemek artıklarını, sebze meyve kabuklarını kısacası çöpe attığınız her türlü doğal maddenin atığını doldurarak kompost hazırlayabilirsiniz.

Güneş ve Su. En Önemli İki Unsur

Bu önemli aşamadan sonra en gerekli olan iki unsuru da eklemek gerekiyor. Güneş ve su. Hepimizin bildiği üzere bu ikisi olmadan bırakın bitkiyi dünya bile yaşamını sürdüremez. Bahçe veya balkonunuzun en az 6 saat güneş ışığı alması şart.. Bitkiler arasında yeterli boşluklar bırakmayı da unutmamalısınız.

Profesyonel sebze yetiştiriciliği yapmadığınız için yetiştirmek istediğiniz sebzeyi tohum olarak değil de fide olarak almayı tercih etmelisiniz.

Buraya kadar genel olarak dikkat etmeniz gerekenlerden bahsettik. Şimdi de bahçe veya balkonda yetiştirebileceğiniz sebzelerden bir kaçını sıralayalım.

Patlıcan

Sert bir sebze gibi görünse de aslında yetiştirmesi hassas denge gerektirir. Mart ayının en geç ortasında tohumlarının toprağa atılması gerekir. Patlıcan için toprak sıcaklığı çok önemli bir faktördür. Böcekler patlıcanı çok sever bu yüzden her gün kök kısımlarını küçük bir fırça yardımıyla toz alır gibi temizleyerek hem bu sorunun önüne geçersiniz hem de bitkinin dengeli büyümesini sağlamış olursunuz. Güneş ışığını ve suyu çok sever.

Biber

Güneşi gördükçe acılaşan bir yapısı vardır. Sıcak havayı çok sever. Fide olarak satın alabilirsiniz veya tohumdan fideye dönüştürebilirsiniz. Fideleri ektikten sonra ortalama 10-12 hafta içinde mahsul elde edebilirsiniz. Bu süre içinde bol bol sulamanız gerekiyor. Biber yetiştirme konusundaki püf noktası ise sabah erken saatlerde veya akşam güneşin batmasına yakın saatlerde sulamak ve sulama sırasında yapraklarına veya gövde kısmına su değmemesini sağlamaktır. Farklı çeşitte biberleri yan yana yetiştirebilirsiniz. Bunun bir sakıncası olmaz. Ürün yetiştikten sonra çok büyümeden mutlaka hasat edin. Hasat yeni gelecek olan biberlere yer açmak için de önemlidir.

Domates

Öncelikli önerimiz tohum satın almak yerine bir yarısı toprakla dolu saksı içine yanlamasına kesilmiş domatesleri koyarak üzerine toprak örtmeniz. Çok şaşıracaksınız ama 2 hafta içinde salataya koymak üzere kestiğiniz domates, topraktan yeşil yeşil çimlenerek tekrar büyüyecek. Bu sırada domatesin üstüne koyduğunuz toprağı çok bastırmamaya ve nemli tutmaya özen gösterin. Bu çimler fide haline dönüştüğü zaman haftada 2 kez sulamanız yeterli olacaktır. Günde en az 4 saat güneş görmelidir. Ortalama 2 ay içinde hasat edilecek duruma gelir. Fide geliştiği zaman çiçek açmayan yerleri kesmenizi öneririz. Çünkü bu yerler tüm suyu ve yararlı mineralleri çekerek domatesin büyümesini engeller.

Salatalık

Dikey büyümeye ihtiyaç duyan salatalık için en önemli nokta dikey büyüyebilecek bir ortam ve desteklerdir. Temmuz ayında ekilip eylül ayında hasatı yapılan bir bitkidir. En az 8 saat güneş ışığına ihtiyaç duyar. Çiçeklenme dönemi başladıktan sonra sıklıkla sulamak önemlidir. Mahsul oluşmaya başladıktan sonra çok büyümeden toplanmalıdır.

Fasulye

Çok sıcak havalarda verimi düşer. Çok düşük havalarda da bitki ürün vermeyebilir. Ilıman iklimler için ideal bir bitkidir. İlkbaharda ekilen fasulye tohumlarının ekmeden önceki gün 1 günlüğüne nemli bir havlu kağıt içinde çimlendirilmesi uygun olabilir. Toprağa tohumları ektikten sonra mutlaka üstünü düzleyin. Düzleme tohumların topraktan çıkabilmesi için önemlidir. İlk günlerde püskürtmeli bir sprey şişesiyle toprağı nemlendirmeniz yetecektir.
Topraktan çıkıp fide haline geldiği zaman tıpkı biberdeki gibi sularken çiçeklerine ve yapraklarına suyun temas etmesinden kaçının. Fasulyeler oluştuktan sonra çok büyümelerine izin vermeden toplamanız daha lezzetli fasulyeleri sofranıza götürmeniz demek olacaktır.

Evde sebze yetiştirmek konusunda daha bir çok farklı öneriye burada yer vermemiz mümkün. Ancak diğerlerini sadece isimlerini vermekle yetineceğiz

Bakla, Semizotu, Börülce, Maydanoz, Soğan, Sarımsak, Pırasa, Tere, Roka, Bezelye

Bu Önerilere Dikkat

Bu bilgilerin ardından evde sebze yetiştirme ile ilgili bir kaç önemli detaya yer vermek yararlı olacaktır.

Su kullanımına çok dikkat etmek gerekiyor. Mümkünse damla sulama yöntemini tercih edin. Bu mümkün değilse hortumla değil de bir kaba koyarak bitkileri elle sulamanızı öneririz. Su arıtma cihazlarından çıkan atık su bitki sulamak için eşsiz zenginlikte bir sudur.

Malç denilen toprak üstü örtüsü her zaman işe yarar. Toprağın üzerini örten ve suyu tutan yapıdaki kimyasal içermeyen tüm doğal maddelere malç denebilir. Ağaç kabukları, marangoz talaşları da buna dahildir. Bu tür örtüler güneşin doğrudan toprağa değmesine engel olarak istenmeyen otların bitkilerinizin dibinde büyümesinin önüne geçer. Ayrıca topraktan yukarıya doğru oluşabilecek buharlaşmanın miktarını azaltacağı için toprağınız daha fazla nem tutacaktır. Bu da toprak için çok daha fazla biyolojik ve organik katkı demektir.

Yabani otları her zaman temizleyin ve mümkünse bunu ellerinizle yapın. Alet kullanarak bu işlemi yapmanız bitkilerinizin köklerine veya gövdelerine zarar verme ihtimalinizi arttıracaktır. Yabani otlar topraktaki suyu ve mineralleri emerek bitkilerinizin gelişmesini geciktirici bir özelliğe sahiptirler. Bu nedenle yabani otlar ne kadar az olursa alacağınız verim o kadar çok olacaktır.