Çocukların belli bir yaşa geldikten sonra çeşitli alanlarda eğitilmesi anne ve babanın temel görevleri arasında yer alır. Çocuğun kendi hayatındaki sorumlulukları alması dahası sorumluluk bilinciyle büyümesi için küçük yaştan itibaren ebeveynler bu konu üzerinde bilinçli hareket etmelidir. Özellikle anneler, çocuklarla daha fazla zaman geçiren kişiler olarak çocuğun evdeki yaşamını düzene koymak, çocuğa sorumluluk bilincini aşılamak için minik ev görevleri vererek çocuğunu eğitebilir. Elbette annenin tek başına çaba göstermesi zayıf etki yaratabilir. Tam etki sağlamak için anne ve baba birlikte hareket etmeli ve danışıklı bir şekilde çocuğa ev görevleri konusunda yardımcı olmalıdır.
Çocuklara Nasıl Sorumluluk Kazandırılır?
- Çocuklara ev görevlerini öğretmek için küçük adımlarla işe başlayabilirsiniz. Örneğin sofra kurulurken sofraya bir şeyler getirmesini isteyebilir aynı şekilde sofra toplanırken belli eşyaları mutfağa taşımasını isteyebilirsiniz.
- Çocuğunuzun dağınık bir odası varsa “Ne bu dağınıklık!” şeklinde sesinizi yükseltmek yerine “Hadi bakalım! Odayı toplama zamanı. Eşyalarını yerine yerleştir, oyuncaklarını topla bakalım” tarzı daha ılıman ve yönlendirici şekilde yaklaşım sergilemek çocuğun görevini hatırlamasını sağlar aynı zamanda isyankar bir tavır sergilemesini önler.
- Sorumluluklarını doğrudan empoze etmek, azarlayarak hatırlatmaktansa daha eğlenceli, şakacı bir tavırla söylemekte fayda var.
- Çocuğunuza verdiğiniz görevler çocuğunuz tarafından yerine getirildiğinde mutlaka onu sözlü veya küçük hediyelerle ödüllendirin.
- Çocuğun sorumluluklarını ve görevlerini yerine getirmesini pekiştirmek amacıyla çocuğunuzu övebilirsiniz.
- Çocuğunuza verdiğiniz sorumluluklar dışında çocuğunuz evle ilgili bir durumda gönüllü olarak sorumluluk almak istiyorsa başaramayacağını düşünseniz dahi hevesini kıracak şekilde olumsuz bir tavır sergilemeyin.
- Çocuğunuzu sevginizle sınamayın. Verdiğiniz bir görevi yerine getirmesi için sevginizi kullanmayın. Örneğin “odanı toplamazsan seni sevmem!” şeklinde yaklaşımlardan özellikle kaçının.
Çocuklara Sorumluluk Vermenin Faydaları
- İşe yaramış ve kendisine verilen görevi başarıyla yerine getirmiş olmanın verdiği haklı gururla çocuklarınız mutlu hisseder. Bu duygudan beslenerek davranışını alışkanlık haline getirir.
- Disiplinli olmayı, evin her bölümünde ayrı bir düzen olması gerektiğini kavrar.
- Çaba göstermenin sonuçlarını almayı öğrenir. Yapılan işe ve ebeveynlerine saygı duyar.
- Özgüven kazanırlar. Kendi işlerini kendileri halletmeyi öğrenirler.
- Aile ve eve dair fikir paylaşımında duygularını ve düşüncelerini açıkça söyleme konusunda özgüven kazanır.
- Bulundukları her ortama uyum sağlamayı öğrenirler.
- Toplumdaki davranışlarını kontrol etmeyi, uyum göstermeyi, nerde nasıl davranması gerektiğini öğrenirler.
- Evdeki her bireyin sorumlulukları olduğunu öğrenirler.
- Aile olma kavramını derinden hissederler.
Çocuklarla birlikte Ev Görevlerini Üstlenmek
Uzmanlar çocuklara sorumluluk aşılama konusunda en büyük etkenin ebeveynlerin de çocukla birlikte hareket etmesidir diyor. Yani anne ve baba çocukla birlikte evi toplayarak, sofrayı kurup – kaldırarak, yemek hazırlayarak ve benzeri ev işlerini müşterek bir şekilde gerçekleştirerek doğal bir şekilde çocuğun zihnine sorumluluk duygusunu aşılayabilir. Anne ve babayı rol model alan çocuklar küçük yaştan itibaren bu şekilde eğitilerek sorumluluk almayı kolayca öğrenebilir.
